Chargeback (ters ibraz) nedir ve chargeback durumları nasıl azaltılır? 

 

Kredi kartı ile ödeme alan istisnasız tüm işletmelerin mutlaka bilmesi gereken terimlerden biri de ters ibraz, ya da daha yaygın ifadesiyle chargeback. Aslında işletmelerin büyük kısmı bu ifadeye çok da yabancı değiller, chargeback kartlı ödeme alan işletmeler için karşılaşılması olası bir durum. Fakat eğer chargeback’lerin sayısı artıyorsa bu kısa sürede işletme için ciddi bir soruna dönüşmeye başlayabilir. Bu yüzden de çok geç olmadan konuyla ilgili daha çok bilgi edinmekte büyük fayda var.

 

Chargeback’le ilgili ilk bilinmesi gereken noktalar bu durumun nasıl ve hangi koşullarda meydana geldiği. Bunları tanıyıp, tanımladıktan sonra biraz da chargeback’e neden olabilecek durumların nasıl ortadan kaldırılacağı ve süreçlerin ters ibraza neden olmayacak şekilde nasıl geliştirilebileceğine kafa yormak gerekiyor.

 

Chargeback nedir?

Ters ibraz en kısa tabiriyle; alıcının kredi kartı ile gerçekleşen işleme itiraz etmesi anlamına geliyor. Uluslararası kartlı ödeme sistemlerine göre kredi kartı sahiplerinin bu şekilde bir itiraz hakları bulunuyor. Bunun nedeni tüketicileri olası risklere karşı korumak ve mağdur olmalarını engellemek.

 

Chargeback’in gerçekleşmesinin farklı nedenleri olabilir. En sık karşılaşılan nedenler arasında şunları saymak mümkün:

- Alıcının ödeme yaptığı ürün veya hizmeti alamaması. Örneğin satın aldığı bir cihazın alıcıya ulaştırılmaması durumu.

- Aldığı ürün veya hizmetin kendisine vaat edilenden farklı veya eksik olması. Örneğin ürünün satın aldığından daha farklı bir modelinin kendisine teslim edilmesi.

- Kartının kendi izni ve bilgisi dışında kullanılması. Örneğin kart bilgilerini ele geçiren art niyetli kişilerin, kart sahibinin bilgisi dışında harcama yapılması.

 

Yukarıdaki örneklerden de gördüğünüz gibi chargeback özünde tüketicinin haklarını korumak için ortaya çıkmış bir sistem. Tüketicinin haklarını korumaksa doğal olarak tüketicilerin kartlı ödemelere olan güvenlerini artırmak ve kartlı ödeme sıklık ve hacimlerini daha üst seviyelere çekebilmeyi sağlıyor. Yani ilk bakışta satıcılar için işleri zorlaştırıyor gibi görünse de nihayetinde satışlarını artırmalarına neden olacak güveni sağlamayı hedefliyor.

 

Chargeback nasıl çalışır?

Tüketicinin kartlı işleminde bir sorun olduğunu düşündüğünde ters ibraz sürecini başlatması için ilk yapması gereken kullanmış olduğun kartın sağlayıcısı olan bankaya itirazını iletmesi. Bu genellikle çok zor bir işlem değil ve bankaların bu başvuruda görmek istedikleri sadece bir kaç şey var.

 

Bankalar genellikle önce müşterinin bankayla ilişkisini ve kartla ilgili bilgilerini isterler. İkinci aşamada bankaların öğrenmek istedikleri itiraz edilen durumun tam olarak ne olduğu. Bu noktada tüketiciler ödemesi gerçekleşen ürün ya da hizmetle ilgili bir sıkıntı varsa bunu aktarır, ya da izinsiz bir işlemse bununla ilgili detayları açıklarlar.

 

Bunların yanı sıra bankalar çoğu zaman tüketicinin söz konusu sorunla ilgili ödemeyi alan işyeri ile ilgili nasıl bir süreç izlendiğini öğrenmek isterler. Eğer ortada bir problem varsa öncelikle ve mümkünse bunun alıcı ile satıcı arasında çözülmesi daha ideal bir durumdur. Dolayısıyla tüketici eğer mümkünse önce sorunun giderilmesi için ödemeyi alan işyerine başvurarak çok daha hızlı bir çözüme kavuşabilir.

 

Burada önemli olan nokta chargeback’in anlaşmazlık çözücü bir araç olarak kullanılması gerektiği. Yani satıcı ve alıcı arasında bir anlaşmazlık olduğu durumlarda ve bunu kendi aralarında çözemedikleri koşullarda ters ibraz için başvuru yapılır ve bu süreç işlemeye başlar.

 

Bu noktada tüketicinin başvurusu kart sahibi bankaya ulaştıktan sonra, kart sahibi banka bu kez alıcı banka ile iletişime geçer ve itirazı ödemeyi almış olan işyerinin bankasına aktarır. Bu noktada banka ödemeyi alan işyerine döner ve ondan söz konusu anlaşmazlığa neden olan konuyla ilgili belgeleri ister.

 

İstenen belgeler itirazın içeriğine göre değişiklik gösterebilir. Örneğin alıcının ürün ya da hizmeti teslim aldığına dair imzalı bir belge varsa bu, satıcının paylaşması gereken belgelerden biridir. Örneğin itirazı yapan kart sahibinin imzaladığı bir kargo teslim belgesi bu anlamda iyi bir örnek olabilir.

 

İş yerlerinin bu talebe kendilerine tanınan süre içerisinde yanıt vermeleri beklenir ve bu süre için yanıt gelmezse ters ibraz başvurusu genellikle otomatik olarak kabul edilmiş olur. Aynı şekilde iş yerinin sağladığı bilgi ve belgeler yeterli görülmezse banka itiraz sahibinin talebini haklı bulabilir ve ödeme iade edilir. Eğer belgeler doğru ve satıcı haklı bulunursa bu kez de itiraz reddedilir ve chargeback işlemi gerçekleşmez.

 

Chargeback nasıl azaltılır?

Chargeback’le ilgili en sık karşılaşılan 3 durumdan yukarıda bahsetmiştik. Chargeback’i tamamen engellemek mümkün olmayabilir ama bu durumların hepsine karşı önlemler alarak chargeback’in mümkün olan en düşük seviyede tutmak için çaba sarf etmek mümkün olabilir. İşte işyerlerinin chargeback’i azaltarak zarara uğrama ihtimallerini düşürecek ipuçları:

 

1) Alıcılarınızın aklında soru işareti bırakmayın.

Özellikle internet üzerinden yapılan satışlarda, sunduğunuz ürün veya hizmetle ilgili tüm detayları müşterilerinize sunmaya çalışın. Ayrıntılı açıklamalar, detaylı fotoğraflar alıcıların ürünle ilgili daha gerçekçi bir bilgiye sahip olmasını sağlar.

 

Eğer açıklamalar yeterli değilse, teslim edilen ürünle tüketicinin hayal ettiği ürün arasında fark oluşabilir ve bu da tüketicinin chargeback talep etmesine neden olabilir. Bu yüzden açıklayıcı olmanın yanı sıra, satış anında tüketicinin sorularını canlı olarak yanıtlama seçeneğini sunabilmek chargeback’i azaltmak için faydalı olacaktır.

 

2) Tüm belgeleri düzenli olarak tutun

Bir ters ibraz talebi geldiğinde sizden ilk istenecek dokümanlar söz konusu işleme dair belgeler olacak. Bu yüzden her satışla ilgili tutabildiğiniz kadar bilgi ve belgeyi saklayın. Gerektiği zaman hızlı bir şekilde bankaya sunabilmek ve size tanınan süre içerisinde bunu gerçekleştirebilmek için tüm belgeleri düzenli bir şekilde dosyalamak çok faydalı olur.

 

3) Doğal olmayan satın almalara dikkat edin

Chargeback’in sık karşılaşıldığı durumlardan biri de çalıntı kredi kartı ile yapılan işlemler. Bu yüzden doğal olmayan satın almalarla ilgili ekstra dikkatli olmaya çalışın. Örneğin ortalama sipariş tutarının çok üzerindeki alımlar, özellikle de yeni bir müşteri tarafından yapılıyorsa dikkat edilmesi gereken siparişlerin başında gelir.

 

Hele ki bu siparişlerin büyük kısmı ikinci el olarak satılması kolay olan ürünler arasından seçilmişse bu riskin daha da arttığını gösterir. Aynı kart ile kısa süre içerisinde birden fazla işlem yapılması da yine dikkat edilmesi gereken durumlar arasında yer alır.

 

4) Tüm bu konularda çalışanlarınızı bilgilendirin

Tüm satış işlemlerini tek başınıza yürütmüyor olabilirsiniz. Süreçlerin farklı aşamalarında size destek olan personeliniz varsa her noktada sizinle aynı hassasiyeti gösteriyor olmaları gerekiyor. Bunu sağlamak için onları doğru bir şekilde bilgilendirmek ve chargeback durumlarını azaltmak için uygulamaları gereken prosedürler konusunda eğitmekte büyük fayda var.

 

5) Doğru ödeme partnerini ile çalışın

Tabi ki ödeme konusunda en doğru partner ile çalışmanın sayısız faydasından biri de düşük chargeback oranlarına sahip olmak. Dünya çapında 24 binin üzerinde üye işyerine hizmet veren NOMUPAY bu konudaki geniş tecrübesi ve gelişmiş özellikleri ile sizin ödeme konusundaki tüm ihtiyaçlarınızı karşılayacak. Gelin siz de NOMUPAY üye işyerleri arasına katılmak için başvurunuzu hemen yapın ve ödemelerinizi güvenle alarak, işinizi büyütün...